Co to znaczy zespół abstynencyjny

Co to jest ZESPÓŁ ABSTYNENCYJNY Symptomy alkoholowego zespołu abstynencyjnego (zespołu odstawienia) pojawiają się w momencie pierwszych 24-36 godz. po zaprzestaniu picia, czyli wówczas, kiedy w czasie "ciągu" picia albo w trakcie próby jego przerwania, dojdzie do obniżenia poziomu alkoholu we krwi. Wygląda to tak, jakby przez wytwarzanie objawów abstynencyjnych, organizm osoby uzależnionej domagał się dostarczania następnych porcji alkoholu albo środka o podobnym działaniu. Podobnie odbywa się w razie odstawiania, poprzez osoby uzależnione, innych substancji psychoaktywnych.
Na spadek poziomu alkoholu we krwi organizm reaguje przeważnie symptomami ze strony:układu pokarmowego (brak łaknienia, nudności, wymioty, biegunki),
układu krążenia (przyspieszenia akcji serca, zaburzenia rytmu, podwyższone ciśnienie krwi),
układu wegetatywnego (wzmożona potliwość, rozszerzone źrenice, suchość śluzówek j. ustnej).
Ponadto organizm reaguje symptomami "grypowymi" i przypominającymi przeziębienie (ogólnie złe samopoczucie, osłabienie, podwyższona ciepłota ciała, bóle mięśniowe i bóle głowy), mocnym drżeniem (tremor) rąk, a niejednokrotnie całego ciała i obecnością tak zwany głodu alkoholowego. Charakterystyczne są także skargi na nadpobudliwość, niepokój, lęk i obniżenie nastroju czy zaburzenia snu (bezsenność, koszmarne sny), które mogą nasuwać podejrzenie nerwicy. Należy więc mieć świadomość, iż symptomy zespołu abstynencyjnego nie są charakterystyczne wyłącznie dla niego samego, mogą z kolei imitować sporo różnych schorzeń. W niewielkim procencie przypadków (mniej niż 5% hospitalizowanych pacjentów) pojawiają się powikłania w formie ostrych psychoz alkoholowych, takich jak majaczenie alkoholowe (delirium tremens), czy ostra halucynoza alkoholowa. U 5-15% alkoholików, w momencie między 6 a 48 godzinami od odstawienia alkoholu, mogą wystąpić drgawkowe napady abstynencyjne typu grand mal (padaczka alkoholowa).
W zespole abstynencyjnym bardzo istotne jest zgodne postępowanie diagnostyczne, które pozwoliłoby wykluczyć, towarzyszące mu niejednokrotnie, schorzenia somatyczne, takie jak krwiak śródczaszkowy, inne zatrucia, infekcje, stany hypo- albo hiperglikemiczne. Mogą one gdyż dawać także symptomy zaburzeń psychicznych.
Zarówno poważne powikłania somatyczne, jak i psychiczne (na przykład majaczenie, halucynoza czy stany depresyjne z tendencjami samobójczymi) muszą być leczone w wyspecjalizowanych ośrodkach. Postępowanie w sytuacjach zespołów abstynencyjnych bazuje na detoksykacji (odtruciu organizmu), farmakologicznym złagodzeniu bądź usunięciu objawów abstynencyjnych i skierowaniu pacjenta do specjalistycznej placówki leczenia uzależnień.
Oprac: dr nauk medycznych Bohdan T. Woronowicz
Patrz także: Centrum Konsultacyjne AKMED