Co to jest Sojusz Północnoatlantycki
Definicja SOJUSZ PÓŁNOCNOATLANTYCKI:
NATO (Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, z angielskiego North Atlantic Treaty Organisation) - sojusz wojskowy powołany 4 kwietnia 1949 roku, kiedy ministrowie spraw zagranicznych 12 krajów (Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, USA, Ogromna Brytania, Włochy) podpisali w Waszyngtonie Traktat Północnoatlantycki. W 1952 roku do NATO wstąpiły Grecja i Turcja, w 1955 roku - RFN, w 1982 roku - Hiszpania, w 1999 roku - Polska, Czechy i Węgry, a w 2004 roku, w największej rundzie rozszerzenia w historii sojuszu, Litwa, Łotwa, Estonia, Słowacja, Słowenia, Bułgaria i Rumunia. 9 lipca 2008 roku Albania i Chorwacja podpisały w Brukseli protokoły o akcesji do sojuszu, co oficjalnie powinno nastąpić w kwietniu 2009 roku.
Odpowiednio z zapisami Traktatu Północnoatlantyckiego członkowie NATO dążą do "ochrony wolności, wspólnego dziedzictwa i cywilizacji ich narodów, opartej na zasadach demokracji, wolności indywidualnej i rządów prawa" i "łączą swe wysiłki na rzecz zbiorowej obrony i utrzymania pokoju i bezpieczeństwa." Główny artykuł 5 mówi, iż atak zbrojny przeciw jednemu z członków będzie uważany za atak na wszystkich członków i w takim przypadku każde z krajów podejmie w pojedynkę albo razem z innymi stronami Traktatu "działania uznane poprzez nie za konieczne, w tym użycie sił zbrojnych, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa na obszarze północnoatlantyckim." Artykuł ten po raz pierwszy w historii sojuszu przywołano w dzień po zamachach terrorystycznych na Nowy Jork i Waszyngton 11 września 2001 roku.
W momencie Zimnej Wojny NATO kompletnie koncentrowało się na zagrożeniu dla bezpieczeństwa Zachodu ze strony bloku wschodniego i jego Układu Warszawskiego. Zakończenie konfrontacji zimnowojennej po 1989 roku stworzyło konieczność adaptacji sojuszu do nowej sytuacji międzynarodowej i nowych wyzwań. W deklaracji londyńskiej o przekształconym sojuszu z 6 lipca 1990 roku NATO zaproponowało postkomunistycznym krajom Europy Środkowo-Wschodniej szeroką współpracę. Na szczycie w Rzymie 7-8 listopada 1991 roku przyjęto nową Koncepcję Strategiczną i deklarację o pokoju i współpracy. 20 grudnia 1991 roku rozpoczęła działalność Północnoatlantycka Porada Współpracy (North Atlantic Cooperation Council - NACC), stanowiąca forum konsultacji krajów NATO z krajami Europy Środkowo-Wschodniej należącymi przedtem do Układu Warszawskiego. 10 stycznia 1994 roku w Brukseli zatwierdzono amerykańską propozycję Partnerstwa dla Pokoju (Partnership for Peace), formę współpracy adresowaną do krajów postkomunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, które już wówczas zaczęły wyrażać wolę przystąpienia do NATO. 30 maja 1997 roku w Sintrze zainaugurowano Euroatlantycką Radę Partnerstwa (Euro-Atlantic Partnership Council - EAPC), będącą sukcesorem NACC.
Kryzys jugosłowiański sprawił, iż NATO po raz pierwszy zaangażowało się w operacje poza swoim zasięgiem terytorialnym: 12 kwietnia 1993 roku lotnictwo NATO rozpoczęło patrolowanie strefy zakazu lotów nad Bośnią odpowiednio z rezolucją RB ONZ nr 816 z 31 marca tego roku, a 28 lutego 1994 roku doszło do pierwszego użycia siły w historii sojuszu, gdy 4 serbskie samoloty bojowe zostały zestrzelone poprzez myśliwce NATO w strefie zakazu lotów nad Bośnią. 10 i 11 kwietnia koło Gorażde miały miejsce pierwsze bombardowania sił lądowych nieprzyjaciela, w tym przypadku wojsk Serbów Bośniackich, poprzez lotnictwo NATO. Kończący wojnę w Bośni i Hercegowinie układ z Dayton, podpisany 14 grudnia 1995 roku w Paryżu, przewidywał utworzenie sił implementacyjnych IFOR pod kierownictwem NATO. Rok potem, w grudniu 1996 roku operację utrzymywania pokoju w Bośni i Hercegowinie przejęły siły stabilizacyjne SFOR, także tworzone poprzez NATO. 24 marca 1999 lotnictwo NATO rozpoczęło bombardowanie celów w Jugosławii przez wzgląd na odmową poprzez rząd tego państwie pokojowego uregulowania problemu Kosowa i był to pierwszy atak na inne kraj w historii NATO.
NATO nawiązało szczególnie bliskie relacje z głównymi partnerami ze wschodu - z Rosją i Ukrainą. 27 maja 1997 roku w Paryżu podpisano akt stanowiący o podstawach stosunków wzajemnych, współpracy i bezpieczeństwie pomiędzy NATO i Rosją, przewidujący utworzenie Stałej Wspólnej Porady NATO-Rosja. 28 maja 2002 roku na szczycie przywódców NATO i Rosji w Rzymie podpisano deklarację pt. "relacje NATO-Rosja: nowa jakość", ustanawiająca Radę NATO-Rosja działającą na zasadzie równego partnerstwa. 9 lipca 1997 roku w Madrycie podpisana została Karta o Specjalnym Partnerstwie pomiędzy NATO a Ukrainą, na mocy której powstała Komisja NATO-Ukraina.
Kwatera kluczowa NATO mieści się w Brukseli. Głownym organem decydującym NATO jest Porada Północnoatlantycka (North Atlantic Council - NAC), która obraduje na szczeblu szefów krajów i rządów (szczyty te odbywają się raz w roku), ministrów spraw zagranicznych, ministrów obrony albo stałych przedstawicieli krajów członkowskich - w tej ostatnie formule przynajmniej raz w tygodniu. Decyzje w NAC są podejmowane na zasadzie jednomyślności i wspólnej zgody; decyzje mają taką samą moc wiążącą z wyjątkiem szczebla, na którym dzieje się posiedzenie NAC. Innymi istotnymi organami politycznymi są Komitet Planowania Obrony (Defence Planning Committee - DPC), zwykle złożony ze stałych przedstawicieli, lecz dwa razy rocznie zbierający się na szczeblu ministrów obrony; i Ekipa Planowania Nuklearnego (Nuclear Planning Group - NPG), zbierająca się na szczeblu ministrów obrony, najczęściej dwa razy rocznie. Przewodniczącym 3 powyższych organów (a również współprzewodniczącym Stałej Wspólnej Porady NATO-Rosja i Komisji NATO-Ukraina) i najwyższym przedstawicielem i rzecznikiem NATO jest Sekretarz Generalny, który kieruje Sekretariatem Międzynarodowym.
Przedstawiciele wojskowi krajów członkowskich (lecz cywilny przedstawiciel Islandii, nie posiadającej sił zbrojnych) tworzą Komitet Wojskowy; kilkakrotnie w roku spotyka się on na szczeblu szefów sztabów krajów członkowskich. Jego zadaniem jest doradzanie NAC, DPG i NPG w kwestiach militarnych. Wsparcie prac Komitetu Wojskowego zapewnia Międzynarodowy Sztab Wojskowy. Siły kazdego z krajów członkowskich tworzą Zintegrowaną Strukturę Wojskową NATO, która stanowi ramy organizacyjne dla obrony terytorium krajów członkowskich odpowiednio z artykułem 5. Centralne dowództwo wojsk NATO (Supreme Headquarters Allied Powers Europe - SHAPE) mieści się koło Mons w Belgii; najwyższym dowódcą sił sojuszniczych (Supreme Allied Commander Europe - SACEUR) odpowiednio z niepisaną zasadą jest zawsze amerykański generał, który pełni równolegle funkcję szefa Dowództwa Europejskiego sił zbrojnych USA.
Witryna internetowa: http://www.nato.int/
Odpowiednio z zapisami Traktatu Północnoatlantyckiego członkowie NATO dążą do "ochrony wolności, wspólnego dziedzictwa i cywilizacji ich narodów, opartej na zasadach demokracji, wolności indywidualnej i rządów prawa" i "łączą swe wysiłki na rzecz zbiorowej obrony i utrzymania pokoju i bezpieczeństwa." Główny artykuł 5 mówi, iż atak zbrojny przeciw jednemu z członków będzie uważany za atak na wszystkich członków i w takim przypadku każde z krajów podejmie w pojedynkę albo razem z innymi stronami Traktatu "działania uznane poprzez nie za konieczne, w tym użycie sił zbrojnych, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa na obszarze północnoatlantyckim." Artykuł ten po raz pierwszy w historii sojuszu przywołano w dzień po zamachach terrorystycznych na Nowy Jork i Waszyngton 11 września 2001 roku.
W momencie Zimnej Wojny NATO kompletnie koncentrowało się na zagrożeniu dla bezpieczeństwa Zachodu ze strony bloku wschodniego i jego Układu Warszawskiego. Zakończenie konfrontacji zimnowojennej po 1989 roku stworzyło konieczność adaptacji sojuszu do nowej sytuacji międzynarodowej i nowych wyzwań. W deklaracji londyńskiej o przekształconym sojuszu z 6 lipca 1990 roku NATO zaproponowało postkomunistycznym krajom Europy Środkowo-Wschodniej szeroką współpracę. Na szczycie w Rzymie 7-8 listopada 1991 roku przyjęto nową Koncepcję Strategiczną i deklarację o pokoju i współpracy. 20 grudnia 1991 roku rozpoczęła działalność Północnoatlantycka Porada Współpracy (North Atlantic Cooperation Council - NACC), stanowiąca forum konsultacji krajów NATO z krajami Europy Środkowo-Wschodniej należącymi przedtem do Układu Warszawskiego. 10 stycznia 1994 roku w Brukseli zatwierdzono amerykańską propozycję Partnerstwa dla Pokoju (Partnership for Peace), formę współpracy adresowaną do krajów postkomunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, które już wówczas zaczęły wyrażać wolę przystąpienia do NATO. 30 maja 1997 roku w Sintrze zainaugurowano Euroatlantycką Radę Partnerstwa (Euro-Atlantic Partnership Council - EAPC), będącą sukcesorem NACC.
Kryzys jugosłowiański sprawił, iż NATO po raz pierwszy zaangażowało się w operacje poza swoim zasięgiem terytorialnym: 12 kwietnia 1993 roku lotnictwo NATO rozpoczęło patrolowanie strefy zakazu lotów nad Bośnią odpowiednio z rezolucją RB ONZ nr 816 z 31 marca tego roku, a 28 lutego 1994 roku doszło do pierwszego użycia siły w historii sojuszu, gdy 4 serbskie samoloty bojowe zostały zestrzelone poprzez myśliwce NATO w strefie zakazu lotów nad Bośnią. 10 i 11 kwietnia koło Gorażde miały miejsce pierwsze bombardowania sił lądowych nieprzyjaciela, w tym przypadku wojsk Serbów Bośniackich, poprzez lotnictwo NATO. Kończący wojnę w Bośni i Hercegowinie układ z Dayton, podpisany 14 grudnia 1995 roku w Paryżu, przewidywał utworzenie sił implementacyjnych IFOR pod kierownictwem NATO. Rok potem, w grudniu 1996 roku operację utrzymywania pokoju w Bośni i Hercegowinie przejęły siły stabilizacyjne SFOR, także tworzone poprzez NATO. 24 marca 1999 lotnictwo NATO rozpoczęło bombardowanie celów w Jugosławii przez wzgląd na odmową poprzez rząd tego państwie pokojowego uregulowania problemu Kosowa i był to pierwszy atak na inne kraj w historii NATO.
NATO nawiązało szczególnie bliskie relacje z głównymi partnerami ze wschodu - z Rosją i Ukrainą. 27 maja 1997 roku w Paryżu podpisano akt stanowiący o podstawach stosunków wzajemnych, współpracy i bezpieczeństwie pomiędzy NATO i Rosją, przewidujący utworzenie Stałej Wspólnej Porady NATO-Rosja. 28 maja 2002 roku na szczycie przywódców NATO i Rosji w Rzymie podpisano deklarację pt. "relacje NATO-Rosja: nowa jakość", ustanawiająca Radę NATO-Rosja działającą na zasadzie równego partnerstwa. 9 lipca 1997 roku w Madrycie podpisana została Karta o Specjalnym Partnerstwie pomiędzy NATO a Ukrainą, na mocy której powstała Komisja NATO-Ukraina.
Kwatera kluczowa NATO mieści się w Brukseli. Głownym organem decydującym NATO jest Porada Północnoatlantycka (North Atlantic Council - NAC), która obraduje na szczeblu szefów krajów i rządów (szczyty te odbywają się raz w roku), ministrów spraw zagranicznych, ministrów obrony albo stałych przedstawicieli krajów członkowskich - w tej ostatnie formule przynajmniej raz w tygodniu. Decyzje w NAC są podejmowane na zasadzie jednomyślności i wspólnej zgody; decyzje mają taką samą moc wiążącą z wyjątkiem szczebla, na którym dzieje się posiedzenie NAC. Innymi istotnymi organami politycznymi są Komitet Planowania Obrony (Defence Planning Committee - DPC), zwykle złożony ze stałych przedstawicieli, lecz dwa razy rocznie zbierający się na szczeblu ministrów obrony; i Ekipa Planowania Nuklearnego (Nuclear Planning Group - NPG), zbierająca się na szczeblu ministrów obrony, najczęściej dwa razy rocznie. Przewodniczącym 3 powyższych organów (a również współprzewodniczącym Stałej Wspólnej Porady NATO-Rosja i Komisji NATO-Ukraina) i najwyższym przedstawicielem i rzecznikiem NATO jest Sekretarz Generalny, który kieruje Sekretariatem Międzynarodowym.
Przedstawiciele wojskowi krajów członkowskich (lecz cywilny przedstawiciel Islandii, nie posiadającej sił zbrojnych) tworzą Komitet Wojskowy; kilkakrotnie w roku spotyka się on na szczeblu szefów sztabów krajów członkowskich. Jego zadaniem jest doradzanie NAC, DPG i NPG w kwestiach militarnych. Wsparcie prac Komitetu Wojskowego zapewnia Międzynarodowy Sztab Wojskowy. Siły kazdego z krajów członkowskich tworzą Zintegrowaną Strukturę Wojskową NATO, która stanowi ramy organizacyjne dla obrony terytorium krajów członkowskich odpowiednio z artykułem 5. Centralne dowództwo wojsk NATO (Supreme Headquarters Allied Powers Europe - SHAPE) mieści się koło Mons w Belgii; najwyższym dowódcą sił sojuszniczych (Supreme Allied Commander Europe - SACEUR) odpowiednio z niepisaną zasadą jest zawsze amerykański generał, który pełni równolegle funkcję szefa Dowództwa Europejskiego sił zbrojnych USA.
Witryna internetowa: http://www.nato.int/
- Co znaczy START II:
- Porównanie angielskiego: Strategic Arms Reduction Treaty) - układ o redukcji i ograniczeniu strategicznej broni ofensywnej, uzupełniający poprzedni układ Początek I. Początek II został podpisany poprzez sojusz północnoatlantycki co znaczy.
- Krzyżówka SEATO:
- Dlaczego angielskiego: Southeast Asia Treaty Organisation - Organizacja Paktu Południowo-Wschodniej Azji) - sojusz polityczno-wojskowy zawiązany układem o wspólnej obronie podpisanym 8 września 1954 roku w sojusz północnoatlantycki krzyżówka.
- Co to jest Szanghajska Organizacja Współpracy:
- Jak lepiej Organizacja Współpracy (z angielskiego: Shanghai Cooperation Organization - SCO) - organizacja subregionalna utworzona 15 czerwca 2001 roku w Szanghaju poprzez Chiny, Kazachstan, Kirgistan, Rosję sojusz północnoatlantycki co to jest.
- Słownik Strefa Buforowa:
- Kiedy region rozdzielający strony potencjalnego konfliktu międzynarodowego. Zwyczajowo termin ten dotyczył krajów mniejszych i słabszych, oddzielających państwa silniejsze albo ich strefy wpływów (tak sojusz północnoatlantycki słownik.
- Czym jest Separatyzm:
- Od czego zależy łaciny separatio - oddzielenie) - dążenie narodu albo ludności zamieszkującej dane kraj do utworzenia własnego, suwerennego państwa. Może przejawiać się na różne metody: w działaniach legalnych i sojusz północnoatlantycki czym jest.
- Dodano:
- Autor:
Doradca
Czym jest Sojusz Północnoatlantycki znaczenie w Słownik S .