Co to jest SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO

Definicja SYSTEM ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO: Mechanizm zabezpieczenia społecznego stanowi realizację jednej z ważnych funkcji państwa – zapewnienia obywatelom poczucie bezpieczeństwa socjalnego. Istotą mechanizmu zabezpieczenia społecznego jest swoiste „ubezpieczenie” człowieka od ubóstwa, w które może - nie z własnej winy - wpaść efektem niezdolności do pracy albo niemożliwości znalezienia pracy. Powody takiej niezdolności do pracy albo niemożliwości znalezienia pracy mogą abyć różne: podeszły wiek, uniemożliwiający dalszą wydajną pracę. Rozwiązaniem tego problemu w ramach zabezpieczenia społecznego jest powstanie obowiązkowego mechanizmu emerytalnego, gdzie pracownicy zobowiązani są do regularnego odprowadzania składek emerytalnych w momencie czynności zawodowej. Ze składek tych wypłacana jest emerytura dla osób w podeszłym wieku. Mechanizm emerytalny może abyć zorganizowany na różne metody, różniące się w pierwszej kolejności mechanizmem naliczania należnej emerytury i metodą wykorzystywania składek; stan zdrowia, trwale uniemożliwiający albo ograniczający możliwość pracy. Rozwiązaniem tego problemu jest powstanie obowiązkowego ubezpieczenia rentowego, w ramach którego pracownicy zobowiązani są do opłacania składek, z których wypłacana jest renta dla osób całkowicie albo częściowo niezdolnych do pracy; dolegliwość, czasowo uniemożliwiająca pracę. Rozwiązaniem tego problemu jest powstanie obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, w ramach którego pracownicy zobowiązani są do opłacania składek, z których wypłacane są zasiłki dla osób chorych; bezrobocie (czasowa strata pracy). Rozwiązaniem problemu jest powstanie obowiązkowego ubezpieczenia od bezrobocia, w ramach którego pracownicy zobowiązani są do opłacania składek, z których wypłacane są zasiłki dla osób niepracujących i działania aktywizujące niepracujących (warto podkreślić, że w Polsce takiego ubezpieczenia nie ma); trudna przypadek rodzinna. Rozwiązaniem problemu jest wypłacanie zasiłków rodzinnych, wychowawczych, zasiłków dla sierot; inne zdarzenia losowe. Rozwiązaniem problemu jest wypłacanie zasiłków z tytułu pomocy społecznej, dostępnych dla wszystkich osób w wypadku zagrożenia ubóstwem. Podstawy mechanizmu zabezpieczenia społecznego zaczęto tworzyć w Europie w końcu XIX wieku (pierwszy obowiązkowy mechanizm emerytalny stworzył w Niemczech kanclerz Bismarck). Mechanizmy te uległy wielkiej rozbudowie w drugiej połowie XX wieku, wspólnie z postępem koncepcji państwa opiekuńczego. W roku 1997 w państwach OECD skala kosztów publicznych związanych z funkcjonowaniem mechanizmu zabezpieczenia społecznego wahała się pomiędzy 6% PKB w Korei, a 30% PKB w państwach skandynawskich (w Polsce wynosi około 23% PKB). Stopień rozbudowy mechanizmu zabezpieczenia społecznego w państwach OECD jest niejednakowy. Pod względem wielkości kosztów publicznych na cele społeczne (w stosunku do PKB) przodują państwa skandynawskie. Natomiast państwa anglosaskie charakteryzują się zwykle w miarę niskimi opłatami socjalnymi. Ważna jest również struktura tych kosztów: przykładowo, na łączną skalę kosztów w razie Polski wpływają zarówno w miarę niskie opłaty na zasiłki (i szkolenia) dla niepracujących, jak i bardzo szczodry (w stosunku do PKB) mechanizm emerytalno-rentowy