Co to jest PODAŻ PIENIĄDZA

Definicja PODAŻ PIENIĄDZA: Podaż pieniądza to, innymi słowy, ilość pieniądza w obiegu. Pieniądzem są oczywiście monety i banknoty (gotówka). Rolę pieniądza w gospodarce pełnią również wszystkie te aktywa finansowe, które można w łatwy sposób wymienić na dobra i usługi. Jeśli mamy konto w banku wspólnie z kartą płatniczą, to do zapłaty za wyroby nie potrzebujemy w ogóle banknotów. Dlatego takie aktywa, jak depozyty bankowe, a nawet nie wszystkie papiery wartościowe, traktujemy jako quasi-pieniądz, albo pieniądz potencjalny (potencjalny w tym sensie, że może on się łatwo pojawić na rynku, gdy dokonujemy w oparciu o niego zakupy – na przykład płacąc kartą płatniczą). W celu prawidłowego pomiaru ilości pieniądza na rynku stosujemy różne pojęcia podaży pieniądza, oznaczane literą M i cyfrą. Monety i banknoty – zarówno w posiadaniu gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, jak w rezerwach banków komercyjnych - tworzą tak zwany bazę pieniężną M0 – ilość pieniądza fizycznie istniejącego. Jeśli dodamy do siebie monety, banknoty i depozyty na żądanie otrzymamy definicję tak zwany wąskiego pieniądza M1. Postęp techniczny na rynku finansowym spowodował, że coraz łatwiej jest wymienić inne kategorie aktywów finansowych na dobra i usługi. Z tego powodu aktualnie stosuje się również, szersze kategorie podaży pieniądza, które obejmują także inne formy pieniądza potencjalnego. Jeżeli do M1 dodamy depozyty terminowe otrzymamy miarę podaży pieniądza M2. Jeszcze szersza pojęcie ilości pieniądza M3 obejmuje całość M2 i dłużne papiery wartościowe (obligacje) z terminem pierwotnym wykupu do 2 lat, jednostki uczestnictwa w funduszach rynku pieniężnego i operacje z przyrzeczeniem odkupu. Począwszy od marca 2002r. miara M3 została uznana poprzez NBP za najważniejszą kategorię pomiaru podaży pieniądza w Polsce (zgodnie ze standardami UE). Kiedy na początku lat 80-tych monetaryzm abył u szczytu swojego wpływu na politykę pieniężną, wierzono, że wzrost podaży pieniądza przyczynia się bezpośrednio i błyskawicznie do wzrostu inflacji. Cotygodniowe wiadomości o przyroście M1 w stanach zjednoczonych ameryki, wywoływały więc nerwowe ruchy rynkowych stóp procentowych. Badania empiryczne wykazały jednak, że zależność między ilością pieniądza a inflacją nie jest aż tak prosta i sprawdza się tylko w długim okresie (przynajmniej kilku lat). W dodatku na skutek wprowadzenia na rynek nowych aktywów finansowych (takich jak oprocentowane depozyty na żądanie czy fundusze rynku pieniężnego) zależność ta stała się mniej przewidywalna niż dawniej. Polityka pieniężna, której jedynym celem abyła kontrola tempa przyrostu podaży pieniądza okazała się mało efektywna i banki centralne z niej zrezygnowały. Następne pojęcia podaży pieniądza - M1, M2, M3 – zawierają coraz większą gamę różnorodnych aktywów finansowych. Warto zauważyć, że w latach 1997-2006 w gospodarce polskiej występował mechanizm „pogłębiania finansowego”, a więc wzrostu stosunku pomiędzy podażą pieniądza a PKB. Jest on szczególnie wyraźnie zauważalny w razie podaży pieniądza M1, z kolei w razie podaży pieniądza M2 i M3 mechanizm ten abył czasowo zahamowany w latach 2001-2004