Co to jest CYKL KONIUNKTURALNY

Definicja CYKL KONIUNKTURALNY: Cykl koniunkturalny znaczy występujące naprzemian okresy przyspieszenia i spowolnienia tempa wzrostu gospodarczego. Wahania takie są typowe dla gospodarek rynkowych i w praktyce nie daje się im zapobiec. Celem polityki makroekonomicznej we współczesnych gospodarkach jest jednak ograniczenie skali tych wahań (a więc spowodowanie, by w okresach przyspieszenia przyrost PKB nie abył nadmiernie wysoki, a w momencie spowolnienia dynamika PKB nie ulegała zbytniemu obniżeniu). Łączny, w najwyższym stopniu typowy cykl koniunkturalny w gospodarce trwa zwykle kilka lat. Na cykl ten składają się cztery podokresy (w ekonomii używa się różnych klasyfikacji podokresów cyklu, wyróżniając zwykle od 2 do 4 podokresów): Etap ożywienia, kiedy błyskawicznie wzrastają inwestycje, spożycie i PKB, a jednocześnie rozpoczyna spadać bezrobocie. Wzrostowi nie towarzyszy jeszcze narastanie zjawisk nierównowagi gospodarczej. etap rozkwitu, kiedy nadal błyskawicznie wzrastają inwestycje, spożycie i PKB, a silnie spada bezrobocie. W momencie rozkwitu zwiększający się popyt prowadzi jednak również do narastania zjawisk nierównowagi gospodarczej (wzrostu inflacji i deficytu handlowego). etap spowolnienia, kiedy tempo wzrostu inwestycji, spożycia i PKB obniża się, a jednocześnie wyhamowaniu ulega spadek bezrobocia. W momencie spowolnienia wyhamowaniu ulega również narastanie zjawisk nierównowagi gospodarczej. etap recesji, kiedy spadają inwestycje, spożycie i PKB, a wzrasta bezrobocie. Jednocześnie spada skala nierównowagi. Wahania cykliczne nakładają się na długookresowy przyrost gospodarczy. O ile jednak długookresowy przyrost wynika w pierwszej kolejności z faktu, że społeczeństwo z okresu na moment dysponuje większym kapitałem ludzkim, kapitałem produkcyjnym, wiedzą i doświadczeniem, a więc jest związane w pierwszej kolejności ze wzrostem zdolności podażowych gospodarki, o tyle krótkookresowe kształtowanie się PKB zależy głównie od czynników popytowych. Przyspieszenie gospodarcze wywołane jest zwykle głównie wysoką dynamiką inwestycji. W ślad za tym spada jednak bezrobocie, a więc (odpowiednio z regułą opisaną poprzez krzywą Phillipsa) wzrastają płace. Ekonomiści od lat spierają się o prawdziwy system wywołujący wahania koniunkturalne. Interpretacji jest sporo: od czynników losowych, przez psychologiczne (typowe błędy ocen popełniane poprzez ludzi i przedsiębiorstwa), związane z wahaniami zyskowności inwestycji, polityką pieniężną, niedoskonałością działania systemów rynkowych, do najpopularniejszych aktualnie teorii realnego cyklu koniunkturalnego, wiążącego go ze zmianami po stronie podażowej (na przykład nowymi wynalazkami). Wyjaśnień przyczyn może abyć sporo, lecz samo występowanie zjawiska cyklu nie ulega wątpliwości. Lata 1994-1998 abyły wyraźnie okresem rozkwitu, w trakcie gdy lata 2001-2002 to niewątpliwie moment spowolnienia. Szczególnie wyraźnie widać to po dynamice nakładów inwestycyjnych. Należy jednak pamiętać, że na wahania cykliczne nałożyły się w tym okresie w Polsce także inne impulsy (na przykład problemy gospodarcze u partnerów handlowych)