Definicja Alergeny

Co to znaczy ALERGENY: Uczulacze, impulsy (bodźce) wywołujące zmiany uczuleniowe, powodujące alergie (uczulenie). Jeżeli alergenami są substancje, to to są przeważnie obce substancje białkowe, które po wniknięciu do organizmu powodują reakcję ustalaną jako alergia.
W ZALEŻNOŚCI OD POCHODZENIA ALERGENY DZIELIMY NA:
MECHANICZNE - zewnętrzne uszkodzenia skóry (na przykład przy określonej skłonności skóry w następstwie potarcia może dochodzić do stworzenia pokrzywki);
FIZYCZNE:
działanie ciepła i zimna
· naświetlanie słońcem albo lampą kwarcową, które mogą wywołać zmiany uczuleniowe, na przykład wyprysk letni.
Przy uczuleniu na światło słoneczne albo promienie pozafiołkowe dochodzi czasami do stworzenia zmian alergicznych wybitnie wielopostaciowych: rumienie, grudki, pęcherzyki, bąble pokrzywkowe (zobacz: POKRZYWKA), które zajmują tylko części odsłonięte skóry;
CHEMICZNE - użytkowane zewnętrznie i wewnętrznie. Do alergenów chemicznych zewnętrznych zalicza się:
· barwniki, lakiery, pyłki metali (które także zalicza się do alergenów chemicznych wewnętrznych, gdyż wnikają w głąb organizmu) i sporo innych tak zwany chemikaliów zawodowych,
· proszki do prania, płyny do czyszczenia i inne zaliczane do tak zwany chemii gospodarczej,
· kosmetyki (tusze do rzęs, pomadki do ust, farby do włosów i tym podobne),
· leki użytkowane zewnętrznie (w formie maści, żeli, kremów, past, płynów) wywołujące zmiany chorobowe początkowo ograniczające się tylko do tych okolic skóry, które bezpośrednio zetknęły się z lekiem - potem - między innymi w konsekwencji przenikania leku poprzez skórę - może nastąpić uogólnienie się uczulenia.
Do alergenów chemicznych wewnętrznych zalicza się:
· leki użytkowane wewnętrznie, na przykład: chinina, aspiryna, arsen, jod, antybiotyki (zobacz: LEKI, DZIAŁANIE UBOCZNE),
Do alergenów chemicznych zewnętrznych i wewnętrznych zalicza się:
· środki chemiczne pylące i lotne przedostające się do organizmu poprzez układ oddechowy,
BIOLOGICZNE (gł. pyłki roślinne, ukąszenia owadów, nie wszystkie bakterie i grzyby), które dzielimy na:
· ROŚLINNE - na przykład: pyłek kwiatowy (zobacz: KALENDARZ PYLENIA w KATAR NIEJEDNO MA IMIĘ w dziale: Dolegliwości: DIAGNOSTYKA I PROFILAKTYKA), owoce;
· ZWIERZĘCE - na przykład: naskórek, sierść (na przykład łuszczący się naskórek i sierść zwierząt domowych), pierze, pot, włosy - również "włosy" nie wszystkich gąsiennic i ukąszenia owadów mogą spowodować reakcję uczuleniową. Zmiany typu pokrzywki wywołuje czasami podanie surowicy (surowica - część płynna krwi zawierająca wiele białka) z krwi obcego człowieka albo zwierzęcia (dolegliwość posurowicza);
· BAKTERYJNE - bakterie albo produkty ich przemiany, na przykład: tuberkulina - białkowa substancja produkowana poprzez prątki gruźlicy;
· POKARMOWE - na przykład: jaja, mleko (gł. białko zawarte w różnych pokarmach).
nie wszystkie alergeny są jednocześnie antygenami (zobacz: ALERGIA), inne są substancjami słabymi immunogenicznie albo nie powodują odpowiedzi immunologicznej, a więc swoistej reakcji organizmu na wprowadzony antygen, przejawiający się wytwarzaniem odpowiednich przeciwciał (zobacz: ALERGIA).
Alergeny dostają się do organizmu przeważnie poprzez wziewanie (układ oddechowy), kontakt, wstrzyknięcia podskórne albo domięśniowe, a również poprzez przewód pokarmowy. Powodują reakcję alergiczną tylko u osób nadwrażliwych. Objawia się ona wystąpieniem pokrzywki, wyprysków skórnych, kataru, astmy (zobacz: KATAR NIEJEDNO MA IMIĘ w dziale: Dolegliwości: DIAGNOSTYKA i PROFILAKTYKA)