Co to znaczy substancje psychoaktywne

Co to jest SUBSTANCJE PSYCHOAKTYWNE Jak wiadomo, człowiek może uzależnić się nie tylko od alkoholu, lecz również od innych substancji psychoaktywnych. Substancje psychoaktywne to są takie środki chemiczne, które przez własne działanie na organizm człowieka wywołują zmiany w jego samopoczuciu i zmieniony (zafałszowany) odbiór otaczającej go rzeczywistości. Przyjmowanie tych substancji wiąże się z bardzo sporym prawdopodobieństwem uzależnienia się.
Światowa Organizacja Zdrowia zalicza do substancji psychoaktywnych: alkohol, pochodne opium (na przykład morfina, heroina), przetwory konopi indyjskich (haszysz, marihuana), substancje uspokajające i nasenne (na przykład barbiturany, benzodiazepiny), kokainę i inne substancje pobudzające (na przykład pochodne amfetaminy), substancje halucynogenne (na przykład LSD, grzyby psylocybe), tytoń i lotne rozpuszczalniki (na przykład kleje, aceton, TRI).
Coraz częściej spotykamy tak zwany uzależnienia mieszane, gdzie prócz objawów uzależnienia od alkoholu obecne są również symptomy uzależnienia od innych substancji psychoaktywnych.
Odpowiednio z podpisanymi poprzez Polskę konwencjami Organizacji Narodów Zjednoczonych, przewarzająca część z tych substancji podlega kontroli polegającej między innymi na dopuszczeniu do produkcji tylko środków użytkowanych w lecznictwie, na nadzorze nad ich obrotem i na zakazie przewożenia ich poprzez granicę (oczywiście nie dotyczy to kofeiny, tytoniu i alkoholu).
Osoby przyjmujące substancje psychoaktywne można rozpoznać opierając się na objawów występujących po zażyciu danej substancji albo opierając się na objawów zespołu abstynencyjnego.
Opiaty (opium, morfina, heroina)
Symptomy po przyjęciu
Źrenice - zwężenie źrenic i "szklane oczy", brak albo osłabienie reakcji na światło.
Zachowanie - niepokój ruchowy albo spowolnienie i senność, bladość skóry, podsychanie śluzówek, obniżenie ciśnienia krwi i ciepłoty ciała, zaparcia.
Symptomy zespołu abstynencyjnego
Rozszerzenie źrenic, "gęsia skórka", nadmierna potliwość, łzawienie, wysięk z nosa, ziewanie, kichanie, nudności, wymioty, przyrost tętna, ciśnienia i ciepłoty ciała, niepokój, drażliwość, "głód" narkotyku.
Barbiturany
Symptomy po przyjęciu
Źrenice - początkowo zwężenie, a potem rozszerzenie.
Zachowanie - niewyraźna mowa, wielomówność, niezborność ruchowa, spowolnienie, senność, niewielki spadek ciśnienia krwi, zwolnienie tętna.
Symptomy zespołu abstynencyjnego
Niepokój, lęk, poty, łzawienie, drżenie mięśniowe, nudności, jadłowstręt, napady drgawkowe, nadwrażliwość na bodźce zmysłowe, zaburzenia świadomości, wahania ciśnienia krwi.
Benzodwuazepiny
Symptomy po przyjęciu
Zachowanie - spowolnienie, czasami spadek ciśnienia krwi, przyspieszenie tętna, obniżenie napięcia mięśni szkieletowych.
Symptomy zespołu abstynencyjnego
Niepokój, lęk, poty, łzawienie, dreszcze, nudności, wymioty, drżenia i kurcze mięśniowe, nadwrażliwość na bodźce zmysłowe, napady drgawkowe, zaburzenia psychotyczne.
Amfetamina i kokaina
Symptomy po przyjęciu
Źrenice - rozszerzenie.
Zachowanie - powiększony napęd i euforia, niepokój ruchowy, "gadulstwo", bezsenność, błyskawiczny oddech, czerwony nos pokryty krostkami (po zażyciu kokainy), przyspieszenie tętna, przyrost ciśnienia krwi.
Symptomy zespołu abstynencyjnego
"Głód" psychiczny, lęk, uczucie zmęczenia, znużenia, apatii, depresja z niepokojem i myślami samobójczymi, początkowo bezsenność, a potem nadmierna senność.
Kanabinole (przetwory konopi indyjskich - haszysz, marihuana)
Symptomy po przyjęciu
Zachowanie - zaburzenia koordynacji ruchowej, euforia, chichot, "gadulstwo" , ataki kaszlu, zaburzenia snu, przekrwienie gałek ocznych, obrzęk powiek, słodkawa woń oddechu, pocenie się, suchość śluzówek j. ustnej, przyspieszenie tętna, przyrost ciśnienia krwi.
Symptomy zespołu abstynencyjnego
"Głód" psychiczny narkotyku, drażliwość, lęk, spadek łaknienia, zaburzenia snu, niewielki przyrost ciepłoty ciała, dreszcze.
Oprac: dr nauk medycznych Bohdan T. Woronowicz
Patrz także: Centrum Konsultacyjne AKMED