Co to znaczy Anonimowi Alkoholicy (AA)

Co to jest ANONIMOWI ALKOHOLICY (AA) Początków idei samoorganizowania się alkoholików należałoby doszukiwać się w połowie wieku XIX, kiedy to w Stanach Zjednoczonych , w mieście Baltimore powstało Stowarzyszenie im. Jerzego Waszyngtona (Washingtonian Society - 1840 r.). Początkowo jego członkami byli wyłącznie alkoholicy, którzy próbowali sobie wzajemnie pomagać. Z czasem Stowarzyszenie podjęło dodatkowe działania, powiązane ze zmianą amerykańskich obyczajów w zakresie picia alkoholu, a niektórzy członkowie Stowarzyszenia zaczęli zajmować się także innymi problemami społecznymi i polityką (między innymi zaangażowali się w walkę o zniesienie niewolnictwa). W szeregach Stowarzyszenia coraz częściej można było spotkać działaczy politycznych i socjalnych, zarówno alkoholików jak i niealkoholików. Wprawdzie w pewnym okresie liczba członków przekroczyła 100.000 osób, jednak z racji na poszerzenie zakresu zainteresowań Stowarzyszenie utraciło wkrótce umiejętność pomagania alkoholikom. To doświadczenie wykorzystane zostało potem poprzez AA w trakcie tworzenia Tradycji Anonimowych Alkoholików (Tradycja 6: "ekipa AA nie powinna popierać, finansować ani użyczać nazwy AA żadnym pokrewnym ośrodkom ani jakimkolwiek przedsiębiorstwom, ażeby problemy finansowe, majątkowe albo kwestie ambicjonalne nie odrywały nas od głównego celu" i Tradycja 10: "Anonimowi Alkoholicy nie zajmują stanowiska wobec problemów spoza Wspólnoty, ażeby imię AA nie zostało uwikłane w publiczne polemiki").
W ostatnich latach XIX wieku, za sprawą luterańskiego pastora z Pensylwanii - dr Franka Buchmana, powstała w Anglii "Chrześcijańska Wspólnota Pierwszych Wieków" (First Century Christian Fellowship). Z niej wyłoniła się w 1908 roku tak zwany Ekipa Oxfordzka, która postawiła sobie za cel odnowienie tego co, zdaniem jej członków, stanowiło fundamentalną istotę chrześcijaństwa z I wieku n.e. Na uwagę zasługuje fakt, iż w Ekipie tej obowiązywała między innymi zasada czterech absolutów jest to absolutnej uczciwości (w relacji do siebie i innych, w wyrazach, czynach i myślach), absolutnej stałej gotowości do pomagania innym, absolutnej czystości (ciała, umysłu i zamierzeń) i absolutnej miłości (do Boga i do bliźniego, takiej jak do siebie samego). Część zasad obowiązujących w Ekipach Oxfordzkich została w późniejszym czasie wykorzystana w trakcie tworzenia Programu Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików. Warto wiedzieć, iż około roku 1940 Ekipy Oxfordzkie zmieniły nazwę na Re-Armament Movement (Ruch Moralnego Przezbrojenia, Ruch Ponownego Uzbrojenia Moralnego) i miejscami funkcjonują do dziś.
W Ekipie Oxfordzkiej, w miejscowości Akron (Ohio, USA) spotkało się dwóch "beznadziejnych" alkoholików - makler giełdowy Bill W. (William Griffith Wilson, 1895-1971) i chirurg dr Bob (Robert Halbrook Smith, 1879-1950). Bill miał za sobą sporo pobytów w zakładach odwykowych (na przykład w latach 1933-1934 był hospitalizowany czterokrotnie), a dr Bob nie był już w stanie operować. Ich spotkanie dało start Wspólnocie AA.
Za datę stworzenia Wspólnoty Anonimowych Alkoholików (AA) uznany został dzień 10 czerwca 1935 r. W lutym 1940 r. otwarte zostało w Nowym Jorku pierwsze biuro Światowej Służby AA, gdzie na koniec 1941 roku zarejestrowanych już było 8 tys. członków . W 1953 r. Wspólnota AA liczyła około 5 tys. grup i około 111 tys. uczestników, a w 1988 r. prawie 1,7 miliona uczestników w powyżej 83 tysiącach grup. W połowie lat 90 Wspólnota AA liczyła powyżej 2 mln. uczestników, w powyżej 96 000 grup w 141 państwach.
Pewien obraz Wspólnoty dają przeprowadzone w 1998 roku randomizowane (oparte na losowym doborze) badania, gdzie wzięło udział 6800 uczestników Wspólnoty AA z 639 grup AA. Badania te wykazały, iż średni moment abstynencji ("trzeźwości") badanych wynosił 7 lat. 47% uczestników badań nie piło dłużej jak 5 lat, 26% - od jednego roku do 5 lat i 27% nie piło krócej jak jeden rok. U 34% badanych kontakt z AA nawiązany został po podjęciu leczenia w ośrodku, 17% dowiedziało się o AA w agencjach konsultacyjnych albo w placówkach ochrony zdrowia, a 11% skierowanych zostało do AA poprzez sąd.
W 1955 r. zatwierdzono godło AA, którym jest koło z wpisanym weń trójkątem. Koło znaczy ogólnoświatową Wspólnotę AA a poszczególne boki trójkąta symbolizują wyzdrowienie, jedność i służbę.
Fundamentalne pozycje literatury AA to tak zwany Ogromna Księga ("Anonimowi Alkoholicy"), która doczekała się przekładu na 32 języki (dostępna jest również w alfabecie Braille'a), "Dwanaście Kroków i Dwanaście Tradycji" i "Życie w trzeźwości". Od 1944 roku wydawane jest w Stanach Zjednoczonych pismo Grapevine, które od 1986 roku jest międzynarodowym miesięcznikiem Anonimowych Alkoholików. Jednym z pierwszych autorów pisujących do Grapevine był Bill W., który opublikował w nim powyżej 150 artykułów. Od 1995 roku Grapevine wychodzi także w języku hiszpańskim i nosi tytuł La Vina. Polskim przykładem Grapevine jest "Zdrój" (w 1985 roku ukazał się pierwszy numer pisma "Ruch Animowych Alkoholików", które połączyło się z stworzonym rok potem biuletynem AA "Zdrój") .
Warto także wiedzieć, iż od 1997 roku dostępna jest w internecie, w trzech wersjach językowych (angielskiej, hiszpańskiej i francuskiej), oficjalna strona AA autoryzowana poprzez Biuro Usług Ogólnych AA w Nowym Jorku (www.alcoholics-anonymous.org). W styczniu 2000 roku uruchomiono, autoryzowaną poprzez Biuro Usług Ogólnych AA, stronę internetowa polskiej Wspólnoty AA (www.anonimowi-alkoholicy.org.pl).
Dwie, pierwsze w Polsce, ekipy AA powstały w Poznaniu w połowie lat 70, trzecia w Będzinie, a czwarta w Warszawie w 1980 roku. Aktualnie spotyka się na terenie całego niemal państwie ok. 2000 grup Anonimowych Alkoholików. Od 1995 roku obsługą Wspólnoty AA zajmuje się Fundacja Biura Służby Krajowej AA w Polsce, z siedzibą w Warszawie (ul. Chmielna 20, 00-020 Warszawa, tel./fax +22/ 828-04-94). Fundatorami, na prośbę Służby Krajowej AA, została psycholog - magister Maria Matuszewska z Poznania i doktor - dr nauk medycznych Bohdan T. Woronowicz z Warszawy.
Proponowany poprzez Wspólnotę AA program zdrowienia wyłożony jest w Dwunastu Krokach. Zachowaniu jedności Wspólnoty służy Dwanaście Tradycji. Fundamentalne wiadomości na temat Wspólnoty zawiera Preambuła.
Znajomość Programu Dwunastu Kroków, związanej z nim literatury, a szczególnie osobisty udział w spotkaniach grup AA, pozwalają stwierdzić, iż ten program popularny jest praktycznie dla każdego alkoholika (bezwzględnie na jego wiek, wykształcenie status socjalny czy wyznawaną religię). Program ułatwia uzyskanie wglądu w istotę uzależnienia i w samego siebie, umożliwia analizę swoich kontaktów interpersonalnych, wspiera w poznawaniu i wzbogacaniu potencjalnych możliwości własnego rozwoju i daje wskazówki, w jaki sposób można osiągnąć trzeźwość. Trzeźwość rozumiana jest w AA znacząco szerzej niż sama abstynencja, onieważ obejmuje ona także zmieniony sposób myślenia, zachowania, odczuwania siebie i innych i dojrzałe,czyli "trzeźwe" funkcjonowanie w życiu. Cele sformułowane w "Dwunastu Krokach" wykonywane są poprzez poszczególnych członków grup w sposób indywidualny i regularnie odmienny, a "Kroki" proponują jedynie kolejność przeprowadzania analizy własnych doświadczeń i dokonywania zmian.
Oprac: dr nauk medycznych Bohdan T. Woronowicz
Patrz także: Centrum Konsultacyjne AKMED