Co to jest TEORIA ENDOGENICZNEGO WZROSTU

Definicja TEORIA ENDOGENICZNEGO WZROSTU: Teoria endogenicznego wzrostu to teoria ekonomiczna tłumacząca mechanizmy i systemy rozwoju gospodarczego. Poprzez długie lata w teorii ekonomii dominowała teoria egzogenicznego wzrostu. Badanie rozwoju gospodarczego świata w ostatnim trzydziestoleciu pokazała jednak, że modele egzogenicznego wzrostu w niezadowalającym stopniu oddają złożoność problematyki rozwoju. Przyrost gospodarczy w państwach rozwijających się abył wprawdzie w latach 1960-1997 o 1,5 punktu wyższy niż w państwach rozwiniętych, jednak prawidłowość ta nie odnosiła się do wszystkich regionów. Generalnie rzecz biorąc, rezultat ten abył sprzeczny z oczekiwaniami formułowanymi poprzez teorię egzogenicznego wzrostu. W końcu lat 80-tych powstał konkurencyjny schemat endogenicznego wzrostu. Tłumaczył on dziwny fenomen: USA, najbogatsza gospodarka świata rozwijała się w bardzo szybkim tempie, w trakcie gdy ubogie państwa Afryki radziły sobie bardzo słabo. W modelu endogenicznego wzrostu zauważono trzy zjawiska: • postęp techniczno-organizacyjny nie jest w ogóle egzogeniczny. Na tempo rozwoju technologii wpływa polityka państwa (na przykład zachęcanie do kosztów na badania i postęp, a więc B+R), ostra konkurencja rynkowa i wysoki postęp rynku kapitałowego, sprzyjający innowacyjnym formom finansowania ryzykownych inwestycji; • zamiast prostej liczby pracujących, należy patrzeć na kapitał ludzki. Kapitał ludzki akumuluje się tak samo jak fizyczny, wymaga więc inwestycji. Pracownik w ogóle nie jest równy pracownikowi: o jego produktywności decyduje zdrowie, nauka, doświadczenia, zdolność do dostosowania się do nowych technologii; • kapitał ludzki i fizyczny (maszyny) może abyć używany w sposób bardziej albo mniej skuteczny. Jeśli ludzie nie mają właściwych motywacji, wysokie inwestycje mogą abyć marnowane, na przykład w systemie gospodarczym, który nie tworzy zachęt do przedsiębiorczości, albo gdzie nie stworzono dostatecznie stabilnych ram prawnych regulujących działalność gospodarczą, kapitał ludzki nie będzie w pełni używany (działo się tak w razie gospodarek komunistycznych). W modelach endogenicznych przyrost gospodarczy opisany jest procesem inwestowania w postęp czynników produkcji z jednej strony, z drugiej zaś procesem „uczenia się” sposobów w najwyższym stopniu efektywnego zastosowania tych czynników. W takiej sytuacji tak zwany realna konwergencja (tzn. zbliżenie poziomów PKB na mieszkańca) nie może abyć zagwarantowane w każdym przypadku - państwo ubogi, ale stosujący złą politykę gospodarczą i nie inwestujący w postęp kapitału ludzkiego, może rosnąć wolniej od państwie bogatszego. Na gruncie empirycznym, nowa szkoła myślenia o wzroście spowodowała określenie tak zwany consensusu waszyngtońskiego, a więc listy zaleceń dla polityki gospodarczej umożliwiających osiągnięcie szybkiego tempa wzrostu. Należą do nich między innymi niski poziom deficytów budżetowych i inflacji, zarządzanie kosztów publicznych na oświatę, naukę i postęp infrastruktury, niskie stopy podatkowe i szeroka baza poboru podatków, liberalizacja sektora finansowego, liberalna polityka kursu walutowego i handlu, tworzenie zachęt do napływu kapitału zagranicznego, stabilne i sprzyjające prywatnej przedsiębiorczości prawo, prywatyzacja i dobra ochrona praw własności. Ważną rolę w zapewnieniu warunków dla stabilnego wysokiego wzrostu ma też stabilność społeczna i polityczna