Co to jest STOPY PROCENTOWE BANKU CENTRALNEGO

Definicja STOPY PROCENTOWE BANKU CENTRALNEGO: Bank centralny, będąc jedynym emitentem pieniądza, może kontrolować jego cenę, a więc stopę procentową. Stopy procentowe banku centralnego to nic innego jak cena, za jaką bank centralny udziela kredytu bankom komercyjnym, albo po jakiej sprzedaje papiery wartościowe. Wyróżniamy kilka rodzajów stóp banku centralnego – stopa depozytowa, lombardowa, redyskontowa, referencyjna – w zależności od typu operacji pomiędzy bankiem centralnym i bankami komercyjnymi. Nie muszą abyć one równe stopom procentowym, które kształtują się na rynku – ponieważ też operacje pożyczania poprzez banki komercyjne pieniędzy z banku centralnego nie zawsze są normalnymi operacjami kredytowymi. Za ich pomocą bank centralny klasyfikuje ilość pieniądza na rynku (a więc podaż pieniądza), a więc prowadzi politykę pieniężną. Są to więc instrumenty polityki gospodarczej. We współczesnej gospodarce tradycyjny system wpływu stóp procentowych banku centralnego na sytuację na rynku pieniężnym uległ pewnym modyfikacjom. Stopy te są w pierwszej kolejności punktem odniesienia dla stóp procentowych kształtujących się na rynku pożyczek między bankami, a te natomiast są punktem odniesienia dla oprocentowania kredytów udzielanych poprzez banki osobom fizycznym i przedsiębiorstwom. Przez zmiany stóp procentowych bank centralny wpływa na to, jak sporo kredytów udzielają banki komercyjne. Jeśli bank centralny podnosi własne stopy procentowe, rośnie także oprocentowanie kredytów na rynku i spada (albo wolniej wzrasta) podaż pieniądza. Obserwacja stóp procentowych banku centralnego i próba odgadnięcia ich ewentualnych zmian stanowi jedno z najważniejszych zadań analityków gospodarczych. W Polsce najważniejsze spośród stóp procentowych banku centralnego są stopy operacji na rynku pieniężnym, za pomocą których bank klasyfikuje ilość pieniądza w gospodarce. W celu pomniejszenia ilości pieniądza NBP sprzedaje bony pieniężne bankom. Min. stopa procentowa takich bonów to stopa referencyjna określana poprzez Radę Polityki Pieniężnej. Poza stopą referencyjną, bank centralny operuje również innymi stopami procentowymi. Stopa lombardowa użytkowana jest wówczas, gdy bank centralny pożycza brakujące bankom komercyjnym środki pod zastaw skarbowych papierów wartościowych. Stopa redyskontowa użytkowana jest wówczas, gdy bank centralny udziela pożyczek odkupując weksle, które abyły w posiadaniu banków komercyjnych. Narodowy Bank Polski oferuje też bankom możliwość składania krótkookresowego (jednodniowego) depozytu w banku centralnym. Lokaty przyjmowane są do końca dnia operacyjnego, a zwrot stawki depozytu wspólnie z należnymi odsetkami następuje w następnym dniu operacyjnym. Lokaty są oprocentowane według stopy zmiennej ustalanej poprzez Radę Polityki Pieniężnej (stopy depozytowej). Lokaty terminowe w NBP pozwalają bankom komercyjnym na zagospodarowanie nadwyżek płynnych środków. W skutku przeciwdziałają spadkowi krótkookresowych stóp na rynku międzybankowym poniżej stopy depozytowej. Komentarz: Stopy procentowe banku centralnego zmieniają się zwykle jednocześnie i w tę samą stronę. Jeśli w wypadku na rynku i w polityce pieniężnej nie zachodzą duże zmiany, stopy mogą nawet poprzez dłuższy czas pozostawać niezmienione (żebyło w Polsce na przykład w 2003 i 2006 roku)