Co to jest PROTEKCJONIZM HANDLOWY

Definicja PROTEKCJONIZM HANDLOWY: Mianem protekcjonizmu handlowego określa się politykę gospodarczą, mającą na celu utrudnienie producentom z innych państw dostępu do rynku krajowego, na przykład przez wprowadzenie ceł, kwot, koncesji, zakazów albo innych przeszkód dla swobodnego handlu. Celem takiej polityki jest zwykle wspieranie własnych producentów, przez powstanie im preferencyjnych warunków sprzedaży na krajowym rynku. Protekcjonizm handlowy jest odwrotnością polityki wolnego handlu. Teoria ekonomii pokazuje, że wolny handel zagraniczny prowadzi do zwiększenia bogactwa obu stron zamiany. Skutkiem wolnego handlu jest w pierwszej kolejności przyrost presji konkurencyjnej na rynku, a jednocześnie spadek wydatków produkcji i cen. O ile jednak państwa jako całość i konsumenci jako całość zyskują na nim, o tyle jest możliwe, że tracą na nim pewne ekipy społeczne: na przykład pracownicy, którzy mają umiejętności specyficzne dla produkcji konkurującej z importem, lub nieefektywne przedsiębiorstwa, które produkują drożej od swoich konkurentów z zagranicy. To właśnie doraźne interesy nie wszystkich grup społecznych stanowią źródło protekcjonizmu, a więc ochrony krajowych producentów przed konkurencją zagraniczną. Protekcjonizm może przyjąć różne postacie. Praktyki protekcjonistyczne polegają na nakładaniu ograniczeń ilościowych na import (tak zwany kwot) lub ceł, a więc podatków (wartościowych lub procentowych), by podwyższyć ceny importu w stosunku do cen dóbr krajowych; dla przykładu, w 2006r. UE podniosła cła na obuwie chińskie. Innym działaniem są porozumienia o tak zwany dobrowolnym ograniczeniu eksportu (VER) – na ich mocy państwo przerywa eksport, kiedy sprzedaż przekracza ilość ustaloną w porozumieniu z importerem. W latach 80-tych godziła się na takie porozumienia Japonia, która zalewała Europę i USA elektroniką i samochodami. Innym rodzajem protekcjonizmu jest sztuczne wspieranie własnego eksportu. Chodzi tu głównie o subsydiowanie eksportu, co umożliwia sprzedaż dóbr krajowych za granicą po niższych cenach, a w skrajnych sytuacjach poniżej wydatków wytwarzania. To ostatnie zdarzenie nazywa się dumpingiem cenowym. Protekcjonizm jest szkodliwy dla rozwoju gospodarczego, może wywołać nawet wojny handlowe. Wojny takie toczyły ze sobą wielokrotnie w XIX wieku państwa europejskie. Gwałtowny przyrost protekcjonizmu w momencie Wielkiego Kryzysu doprowadził do tego, że handel światowy praktycznie zamarł, co tylko pogłębiło skalę ogólnoświatowej recesji. Te niedobre doświadczenia zaowocowały powstaniem po II wojnie światowej Ogólnego Porozumienia o Cenach i Cłach (GATT), w ramach którego negocjowano liberalizację handlu międzynarodowego w tak zwany rundach. Przekształciło się ono w latach 90-tych w Światową Organizację Handlu (WTO), która aktualnie stoi na straży wolnego handlu międzynarodowego. Protekcjonizm handlowy występuje zarówno w państwach zamożnych, jak i ubogich. Warto zauważyć, że w nie wszystkich dziedzinach – zwłaszcza w zakresie żywności tekstyliów i obuwia – skala protekcjonizmu jest większa, niż przeciętnie